Het nieuwste project van Murphy/Jahn was lange tijd wat je noemt een `well kept secret'. Geen architectuurblad dat ervan repte, geen kunsthistorisch journaille dat schetsen of babbels publiceerde en zelfs de boulevardpers lette even niet op. Op een eiland, het bordes tussen beide oevers van de stad, bouwt het buro in opdracht van niemand minder dan popster Michael Jackson in zijn ommuurde tuin een kolossale schrijn. Een high-tech kristal dat -zo gebiedt het fin de siècle- niet alleen kluis is voor hetgeen erin is opgeslagen, niet alleen een architectonische ruimte vormt die stemt tot meditatie maar ook -als een radiotelescoop of windmolen- een gebouwd apparaat is. Het gebouw wordt namelijk bekroond door een ruim dertig meter hoge zendmast, van enige afstand overigens het enige zichtbare teken dat de aanwezigheid van het gebouw nu vlak voor de echte oplevering heeft verraden. Waarschijnlijk ook het enige teken dat we als publiek van het gebouw ooit zullen waarnemen omdat het gebouw tot het zwaarbewaakte woonpaleis van de megaster behoort. Het gebouw moet een slordige 40 miljoen pond hebben gekost, maar het meest verbazingwekkend is wel het feit dat de erin geborgen schat ruim 3 maal zoveel heeft gekost. Na een decennium onderhandelen is ongeveer 135 miljoen pond betaald door Jackson om datgene los te kopen van de Amerikaanse overheid waarvan zij ruim 40 jaar het bestaan heeft ontkent: de resten van de neergestorte UFO die bekend werd als het Roswell-mysterie.
Jahns kristallen doos is niet alleen een glazen baar voor deze resten maar tevens -en hierin schuilt de uitdrukkelijke wens van de opdrachtgever- een kooi van Faraday die erin aanwezige geestelijke energie met de erop geplaatste zendmast het heelal instraalt. Anders dan alle bestaande architectuurstromingen laat Jahn zien dat dit `spirituele programma' niet alleen een eigen expressie vraagt, maar ook een andere tectoniek. De twee nu openbaar gemaakte doorsneden van Jacksons nieuwe speeltje laten zien hoe het gebouw is opgevat als een ijle huid die om het interieur is gevouwen en aan de buitenzijde uit een gedurfde gelijmde glasconstructie is opgebouwd. Net als de zendmast erop is het gebouw de onwaarschijnlijke materialisering van immateriëliteit. Jahns interieur -komend vanuit de polychrome bunker die de sokkel ervan vormt- moet een hallucinerende architectonische ervaring zijn, de verbluffende acceleratie van het samengaan van ruimtelijke waarneming, tectonische uitdrukking en ambachtelijk detail. Zoals Crystal Palace in een jaar tweederde van de glasproduktie van Engeland oplsokte, zo heeft Jahns gebouw in de relatief korte bouwtijd beslag gelegd op al het in Europa geproduceerde borosilicaatglas. Hoe schril steekt ambitie en kwaliteit van dit gebouw af bij de op dit moment gangbare architectuurtrends. De gesubsidiëerde propaganda van NAI en Archis voor de `computerarchitectuur' van van Berkel en Oosterhuis verbleekt hierbij. Het moeizame welven, knikken en plooien van de nederlandse modernisten -steevast uitgevoerd met behulp van knabbelschaar op een gewolmaniseerd stijl en regelwerk dat op haar beurt weer een karige doos van kalkzandsteen omsluit- behaalt nergens de vanzelfsprekendheid die de doorsnede over Mendelssohn's Einsteinturm in Potsdam ons toont. De renderings van van Berkel en Oosterhuis laten weliswaar driedimensionale grafiek zien -virtueel zo je wilt- maar met een architectonische ervaring heeft het evenmin van doen als met een landschappelijke. En dat het NAI en Archis zich juist die vraag niet stellen is verwonderlijk en beangstigend tegelijk.
Juist daarom is het in deze column beschreven luchtkasteel in werkelijkheid de Sainte Chapelle in het hart van Parijs, gebouwd in 1244 niet door Helmut Jahn maar waarschijnlijk door Robert de Luzarches. Opdrachtgever was dus ook niet Michael Jackson maar Lodewijk IX die voor 135.000 pond eigenaar was geworden van de doornenkroon van Christus en een deel van Het Kruis; de bouwsom van de hofkapel bedroeg `slechts' 40.000 pond. De 15 kolossale gebrandschilderde ramen -de oudste van Parijs- geven rondom in 1000 taferelen van Oude Testament tot Apocalyps een verbijsterende presentatie waar het beperkte blikveld van monitor en muis bij verbleekt. De Sainte Chapelle, een hallucinerende architectonische ervaring en al meer dan 750 jaar op zonne-energie.